Gwneud cwyn

Fel dioddefwr neu dyst i drosedd, rydych yn haeddu cael eich trin ag urddas, sensitifrwydd a pharch. Gallwch gwyno os ydych yn anfodlon â’r ffordd y cawsoch eich trin gan unrhyw rai o’r gwasanaethau sy’n eich cefnogi ar ôl trosedd. Gall eich cwyn fod ynglŷn ag unrhyw gam o’r broses – o riportio trosedd yn y lle cyntaf i’r gefnogaeth a gynigir ar ôl treial.

Mae ffyrdd gwahanol o ymdrin â phob cwyn, gan ddibynnu a yw’n ymwneud ag:

• asiantaeth cyfiawnder troseddol, fel yr heddlu, Gwasanaeth Erlyn y Goron neu’r llysoedd
• elusen leol neu wasanaeth cymorth arbenigol

Cwyno am asiantaeth cyfiawnder troseddol

Mae’r Cod Dioddefwyr yn esbonio’r hawliau y gall pawb ddisgwyl eu cael fel dioddefwr trosedd. Os ydych yn teimlo nad yw eich hawliau wedi’u bodloni, gallwch wneud cwyn.

Os ydych yn ddioddefwr ac yn anhapus â phenderfyniad a wnaed gan Wasanaeth Erlyn y Goron, gallwch ofyn iddynt ei adolygu drwy’r Cynllun Hawl i Adolygiad Dioddefwyr. Os mai’r heddlu benderfynodd beidio ag euogfarnu unigolyn dan amheuaeth, gallwch ofyn i’r heddlu perthnasol adolygu’r penderfyniad.

Y camau i wneud cwyn

1. Trafod eich cwyn gyda’r sawl rydych wedi bod yn delio gydag ef/hi.
2. Os nad ydych yn gallu siarad â’r person hwn, neu os nad ydych yn fodlon â’i ymateb, gwnewch gŵyn ffurfiol i’r sefydliad y mae’n gweithio iddo, er enghraifft eich heddlu lleol neu Wasanaeth Erlyn y Goron.
3. Os oes angen, bydd y sefydliad yn anfon eich cwyn ymlaen i’r lle iawn ac yn rhoi gwybod i chi.

Dylech gael cydnabyddiaeth cyn pen 10 diwrnod gwaith a chael gwybod pryd i ddisgwyl ymateb.

Os ydych chi dal i fod yn anfodlon, gallwch drosglwyddo eich cwyn yn uniongyrchol i’r Ombwdsmon Seneddol a Gwasanaeth Iechyd, neu gofyn i rywun arall, megis aelod o’ch teulu neu’ch AS, wneud hyn ar eich rhan. Mae’r Ombwdsmon Seneddol a Gofal Iechyd yn gyfrifol am ystyried cwynion sy’n ymwneud â gwasanaethau cyhoeddus.

Gwneud cwyn i’ch heddlu lleol

Mae yna ffyrdd gwahanol o wneud cwyn i’ch heddlu lleol. Bydd y rhan fwyaf o heddluoedd yn rhoi opsiynau i chi gwyno, er enghraifft ar-lein, e-bost, llythyr, ffonio 101, yn bersonol neu drwy rywun yn gweithredu ar eich rhan. Gallwch hefyd ddefnyddio ffurflen gwyno ar-lein Swyddfa Cwynion Annibynnol yr Heddlu (IOPC) i wneud cwyn ac wedyn bydd y ffurflen yn cael ei hanfon i’r heddlu rydych yn dymuno cwyno amdano. Cliciwch yma i gael mwy o wybodaeth am sut i wneud cwyn.

Dim yr heddlu yw’r IOPC ac mae’n gwbl annibynnol. Rôl yr IOPC yw sicrhau bod yr heddlu yn ymchwilio i gwynion am eu swyddogion a’u staff yn iawn. Mae’r mwyafrif o gwynion am yr heddlu yn cael eu hymchwilio gan yr heddlu perthnasol, ond bydd yr IOPC yn ymchwilio i faterion difrifol, megis marwolaethau neu anafiadau difrifol yn ymwneud â’r heddlu.

Gwneud cwyn i Wasanaeth Erlyn y Goron (GEG)

Mae gwneud cwyn i GEG yn broses syml. Gallwch naill ai anfon neges e-bost, ysgrifennu llythyr neu ffonio eich swyddfa GEG leol. Gallwch ddod o hyd i fanylion cyswllt pob swyddfa yma. Hefyd, mae gan GEG dudalen Adborth a Chwynion bwrpasol lle gallwch wneud cwyn neu roi adborth ar-lein.

Cwyno am elusen neu wasanaeth cymorth arbenigol

Nid yw llawer o elusennau a gwasanaethau lleol yn dod o dan y Cod Dioddefwyr, ond bydd ganddynt eu proses gwyno eu hunain. Dechreuwch drwy wneud cwyn yn syth i’r elusen neu’r gwasanaeth.